طوفان فکری شماره 34 – برگزاری سوگواره فاطمی برای کودکان

بسم الله الرَّحمن الرَّحیم

المستغاث بکِ یا فاطمه الزهرا سلام الله علیها
صلی الله علیک یا صاحب الزمان علیه السلام

جمع بندی همایش طوفان فکری و ایده پردازی مورخ: 1 فروردین ماه 1396
موضوع: برگزاری سوگواره فاطمی برای کودکان

راهکارها:
1- در مجالس
2- مدارس
3- فضای مجازی

«مجالس»

مهم ترین قسمت مجالس به نظرم دعوت می باشد.
کارت دعوت ازکودکان می تواند کارتی ساده با جلد مشکی رنگ باشد و از کودکان درخواست طراحی روی جلد آن شود و به بهترین کارت جایزه داده شود.
ابتدای جلسه برگه هایی که در آن یک شعر یا حدیث است برای هم خوانی به بچه ها داده شود و اگر این برگه ها همراه کارت دعوت توزیع شود بهتر است.

مانند این حدیث شعری:
قال رسول الله
صلی الله علیه
و آله و سلم
فاطمه
بضعه منی
من آذاها
فقد آذانی
فرموده رسول خدا
سلام و درود خدا
بر او و آل پاکش
فاطمه
پاره تنم بود
آزارش، آزار من بود …

در مجالس کودک تأثیرگذارترین کار برپایی دسته یا همان شام غریبان توسط خود بچه ها می باشد.
در مجالس فاطمیه که برای بزرگسالان برگزار می شود، می تواند مکان مجزا برای دختران و پسران کودک در نظر گرفت. برای هرکدام از جنسیت ها می توان محتوای متناسب با همان ها را ارائه داد. مثلاً برای کودکان دختر داستان هایی از کنیزان و خادمان حضرت زهرا سلام الله علیها در قالب های مختلف مانند تئاتر یا داستان گویی و … محتوا ارائه داد. و برای پسران از غلامان امیرالمؤمنین علیه السلام.
تعریف کردن داستان و پس از آن نوشتن نامه ای به مادرمان حضرت زهرا سلام الله علیها توسط هر نفر بسیار مؤثر است.
استفاده از رنگ آمیزی هم راستا با بیان فضائل حضرت زهرا سلام الله علیها تأثیرگذاری مناسبی بر ذهن کودکان خواهد داشت. حتما قبل از نقاشی بایستی داستانی از حضرت زهرا سلام الله علیها نقل شود.
می توان توسط فرزندان و بچه ها و دوستان، داستانی به بچه ها بیاموزیم که درکلاس اجرا کنند.
ایده کارت های بازی با تصاویر دشمنان حضرت به عنوان غول و دیو بازی.
اجرای سرود.
نمایشنامه و تئاتر کوتاه.
گزاره های تصویری بیشترین تأثیر را بر کودکان و نوجوانان دارد، که آنها شامل رنگ آمیزی، تئاتر و … می باشد؛ لذا حدالامکان می بایست این گونه گزاره ها را در قاب دید کودکان گذاشته و آنها را تقویت نمود.
از جمله روش های القاء گزاره های تصویری، پرده خوانی و یا حکایت ماجرا به روایت تصویر می باشد، که علاقه مندان می توانند بخش هایی از زندگی حضرت زهرا سلام الله علیها را به تصویر کشیده و توضیح مختصری از آن را به زبان کودکانه در ذیل آن بیاورند که می توان تعداد 5 یا 6 تصویر را در یک بنر 3 متری چاپ کرده و در ورودی یا خود مجالس و حتی در مدارس، دیوار های یک کوچه و کلاً در مکان هایی که بچه ها عبور و مروری دارند، نصب نمایند و چه بهتر که یک راوی توضیح مفصل تری نسبت به تصاویر به کودکان ارائه دهد.
مسابقه اطلاعات فاطمیه و جایزه دادن به نفری که بیشترین سؤالات را جواب داده است.
شعارسازی و گروه بندی در مجالس و ایجاد حس رقابت برای کودکان.
دادن داستان های کتبی به بچه ها و زمان دادن به آنها و پس از آن تعریف کردن به صورت مسابقه. خلاقیت هایی هم می توان زد. مثل اینکه صداها رو ضبط کنیم و برایشان بفرستیم و در مجالس بعد دعوت کنیم.
همان طور که اکثر بزرگواران فرمودند، بهترین برنامه ای که می تواند تأثیرگذار و ماندگار باشد، اجرای نمایشنامه است توسط خود کودکان و یا نیرو های جوان، مسابقه جدول که برنامه های همایش صفر تا صد آن در اختیار خود کودکان قرار گیرد.
داستان دراماتیک که به طور سمبلیک داستان روضه تبادر ذهنی بشه خیلی حساسه.
نمایش به صورت روایت شعرگونه ماجرای احراق فوق العاده است. زیرا به صورت شعر در ذهن کودک ماندگارتر است و شعر کودکانه ماجرای احراق. البته با نمایش موافق ترم. نمایش آن توسط خود خدمتگزاران کودک و دادن همان محتوا به صورت شعر به بچه ها.
داستان تسبیح نورانی به صورت نمایش، یا داستان های مشابه و سپس بچه ها کاردستی تسبیح درست کنند و هم چنین توضیح تسبیح حضرت صدیقه سلام الله علیها.
بچه ها به شانسی هایی که درونشان وسایل نامشخصی باشند، علاقه دارند. مجری یک شعر دو خطی رو به بچه ها یاد بده.

به عنوان مثال:
یه دل دارم حیدری
عاشق مولا علی
من این دل رو نداشتم
از تو بهشت برداشتم
خدا بهم عیدی داد
عشق مولا علی داد …

بعد هر چند بار این رو بین اجرا هاش برای بچه ها تکرار کنه تا حفظ کنند. بعد یک محفظه ای باشه که این شانسی ها که شامل یک سری وسایل کوچک کوچک که بچه ها علاقه دارند، داخل این شانسی ها باشه. بعد بچه ها می روند و این شعر رو که حفظ کردن، اونجا برای مسئولای این گردونه ها می خونن. اونام براشون این گردونه ها رو می چرخونن و اونا جایزه شون رو بر می دارن. من این طرح رو تو یکی از فروشگاه ها دیدم پسرم تا مدت ها از اون جا رد می شدیم، می گفت بریم من از اون جا شانسی بگیرم.

دادن متن سرود به بچه ها و خواندن آنها همراه با سرود در قالب مسابقه.
دادن اسباب بازی های کوچک تو این مراسم ها با هدف جذب بچه ها.

مثلا تل هایی با طرح ستاره که وسطش یا زهرا سلام الله علیها نوشته با نمد درست بشه یا برای پسرها ماشین های کوچک که پشت شیشه عقب یا زهرا سلام الله علیها باشد.

دو ایده کلی مربوط به روضه های خانگی، تابوت گردانی، نامه به مادرم زهرا سلام الله علیها، عزاداری با مداحی نوجوان، حضور در مدارس، اجرای دکور ساده در مدرسه، قصه خوانی، اجرای نمایش های کوتاه، اجرای کاربرگ، رنگ آمیزی و کاردستی، از جمله طرح ها و ایده هایی است که برای گروه سنی کودک و نونهال پیشنهاد گردید.
بچه ها جشن شاد بیشتر از روضه دوست دارند. این تفکر اشتباه هست که بچه ها فکر کنند باید بیان تا گریه کنند به نظرم فقط بشه محتوا مجالس تأثیر بیشتری دارد.
در ابتدا یا انتهای مجلس از کودکان عکس گرفته شود و با بسته بندی مرتبط فاطمیه به آنان اهدا شود. بهترین یادگاری است و هر موقع اون عکس رو می بینند یاد محتوای مجلس و فاطمیه می افتند.
پذیرایی، داستان، مسابقه به قوت خودش باقیه فقط باید فضاسازی مجلس و نوع اجرای مجری با جشن متفاوت باشه، اکثر بچه ها روضه با بزرگتراشون رفتن و فضا رو می شناسند فقط محتوا براشون اونجا خیلی غریبه هست.
احیاء حدیث غربت در تعداد بیشتر.
اهداء یک جزوه یا کتاب مناسب در پایان مجلس.
روضه خوانی توسط کودکان مثل شیعیان پاکستان.
از محتوای جلسه جدولی به عنوان مسابقه ساخته شود و در پایان بچه ها آن را تکمیل کرده و به خدمتگزاران جلسه بدهند.
با توجه به اینکه الان نسل بچه ها علاقه زیادی به موسیقی و آوا دارد با گذاشتن سرود های بدون موسیقی و زیبا تو این حیطه رو بچه ها کار بشه که واقعیت اهل بیت علیهم السلام رو در حوزه شعر و سرود یاد بگیرند.
من بخشی از کارگاه آموزشی خود خدمتگزاران را ارسال کردم که بسیار نظرات عالی ای استاد برای مجالس خانگی و مدارس داده بودند. به نظرم بسیار مفید است اگر مطالعه شود. بنده هم برای جشن اجرا کردم اما به نظرم می تونه مورد استفاده باشه و جوابگو، چون بچه ها دنبال محتوان و اینکه مسولیت پذیرن و دوست دارند مورد توجه قرار بگیرند با این کار که همه هم سن ها باهاش زمزمه کنند، مشتاق می شوند و به نظرم موثر است.
درست کردن کاراکتر، مثال: اگه یک نفر بگه چراغ اضافه خاموش محاله کاراکتر بابابرقی نیاد جلو چشمتون. کاراکتر ها تو ذهن بچه ها می مونند.
بازی هایی که بتواند به فاطمیه ارتباط داده شود:

فروت نینجا (با حالت کتک خوردن عمر و دیگر سگان جهنم) یه جور بازی موبایل هست میوه ها رو از بین می برد. به جای میوه می شه از تصاویر دشمنان استفاده کرد. بچه ها که چهره ها رو نمی شناسن تا بیان بفهمن بازی همه گیرشده. (استفاده از اسامی بهتر است.)

بازی با رویکرد 6 آیه از فضایل حضرت علی علیه السلام و داستان 6 آیه همراه دو روش جذاب پازل که یک پازل نقشه مسیر غدیر است، همراه روش بازی آماده شده از نظر محتوا برای روضه خوب است. پس از توزیع کاربرگ نقاشی و اتمام رنگ آمیزی یک مهر بر روی نقاشی کودکان زده، مانند (مدافع کوچک مادر …) یا … و در کاور گذاشته و به آنان اهدا شود.
طراحی کارت (بازی تیزبین).
داستان و شعر و عکس و … در اختیارشان بگذاریم خودشان خلاصه کنند و انتخاب و …
در خانه مهمانی بگیریم و فرزندمان برای مهمان ها از حضرتش بگوید.
استفاده از ظرفیت فرهنگسراها و سرای محله قابل بررسی است.

«مدارس»

دادن کارت دعوت کودکانه برای دعوت همکلاسی های کودک به جلسه عزا.
با طرح کلاس به کلاس، تئاتر، سخنرانی، طرح میزها، مسابقه های متنوع مثل بهترین دلنوشته می شه تو مدارس کار کرد.
قسمت های اشتباه کتب درسی دبستان که واقعه احراقِ البیت را تحریف کرده اند، شناسایی شود. ممکن است بعضی مدارس تمایل نداشته باشند به واقعه احراق بیت اشاره شود. این گونه مواقع باید از محتواهای غیر مستقیم استفاده کرد.
مسابقات کتابخانی با جوایز مناسب در مسجد، محله، مدرسه و … کتاب باید مناسب نوجوانان باشد. کتاب مدرسه فاطمی پیشنهاد می شود.
قصه گویی مربی کودک پیرامون شهادت حضرت مثل کانون پرورش فکری.
درست کردن روزنامه دیواری فاطمیه.
حفظ احادیث حضرت صدیقه سلام الله علیها.
می توانیم ادعیه حضرتش را به فرزندانمان و دانش آموزانمان یاد بدهیم. مثلا تسبیح حضرت زهرا سلام الله علیها.
مسابقه حفظ حدیث کسا.
مسابقه حفظ خطبه فدکیه.
آموزش کاردستی سفالی خانه و یا درب منزل حضرت در کلاس.
به نظرم وقتی اولیا می بینن به بچه هاشون بها میدن، مسئولیت میدن، بهشون زنگ میزنن اگه نرن، خوششون میاد. اگه بتونیم اخلاق بچه ها رو تغییر بدیم و این تغییر رو اولیا احساس کنن کارمون رو خوب انجام دادیم.
یکی از ایده ها هم واسه جذب هم واسه تبلیغ سرویس مدارس می تونه باشه که دوستانی که امکانش رو دارن می تونن از این شرایط استفاده کنند.
بروشورهایی با عنوان محتوای قابل ارائه در مدارس می تواند مفید باشد. هم مسابقه و هم محتوای مناسب در آن ارائه شده است.
من تو مدرسه برای اینکه بچه ها جذب این مراسمات بشند. مثلا اون روزی که مراسم جشن داریم، بهشون گلهای سر قشنگ یا تل میدم که با نمد درست شده و برای مراسمات روضه هم همین طور یه اسباب بازی کوچک میدیم که بچه ها تو این مراسمات حس کنن یه نفر هواشون رو داره. این جوری براشون خاص میشه. آخه شما تو هر مراسمی مثل جشن های معمول بری چیز خاصی به بچه ها داده نمی شه ولی این جا از طریق هدیه حب این مراسمات تو دل بچه ها می کارن. مثل راز جنگل یا مونوپلی یا منچ و مارپله اینا تازگیا وارد دنیای جدیدی شدند. یه چیز فراگیر و جالبه. این خیلی وسیع شده. یعنی الان ارزش داره یه تیم کار کنند. یه بازی غیرمستقیم درست کنند. الان این بازی ها مثل سریال میاد. یعنی شما یه بسته خرید می کنید، با چند نفر بازی می کنید. نتیجه بازی تو بسته بعدی بازی اثر داره.

«فضای مجازی»

یک سایت جامع برای کودکان طراحی شود، مثل سایت مناسبت ها و کلیپ های بیشتری تولید شود. زیرا قصه و نمایشی که به زبان کودکانه باشد بهترین راه تبلیغ برای کودکان محسوب می شود.
ساخت اپلیکیشن یا بازی موبایل.
ضبط داستان و ارسال بعد از مجالس در فضای مجازی برای افراد.
به کلیدواژه هایی مانند #شهادت و #مادر و دیگر کلیدواژه هایی که ریشه در اعتقادات ما دارد، باید در انتقال محتوا به کودکان توجه ویژه شود.
طراحی یک سایت یا کانال اختصاصی کودکان با انواع محتواهای کودکانه.
می تونیم یه کانال تلگرامی درست کنیم.
یه برگه خیلی قشنگ و رنگارنگ تهیه کنیم و شماره خود بچه ها یا پدر و مادرشون رو بگیریم و از طریق فضای مجازی در ارتباط باشیم. یا اینکه با اولیا بچه ها هم یه جلسه داشته باشیم. اگه اونا توجیه بشن بچه هاشونو تو مراسم های بعدی می فرستند.
متاسفانه تفکر غلطی در جامعه به نظرم می باشد در حال حاضر اکثر ما از نظر علاقه و احساس با اهل بیت قوی هستیم اما از نظر محتوا و اطلاعات ضعیف هستیم. به نظرم برای کودکان باید محتوا در قالب سنی یاد بدیم تا در آینده این مشکل برطرف شود.

«در پناه اهل بیت علیهم السلام باشید»

دانلود فایل PDF طوفان فکری شماره 34 – برگزاری سوگواره فاطمی برای کودکان

سبد خرید